Wat zegt u?
De KIQT+ bij verbaal sterke kinderen

De KIQT+ is een algemene intelligentietest voor kinderen van 5 tot 11 jaar waarbij (een vermoeden van) (hoog)begaafdheid speelt. Bij de ontwikkeling van de test is ervoor gekozen om geen verbaal deel op te nemen. Dit is een bewuste keuze geweest, omdat het doel van de KIQT+ is om zoveel mogelijk intelligentie, en zo min mogelijk kennis, opvoeding, achtergrond of eventuele diagnoses te meten.

Dit betekent in de praktijk dat kinderen weinig taal en/of woordenschat nodig hebben tijdens de afname. Maar daarover ontvangen we veel vragen: als er geen verbale onderdelen zijn, wordt de intelligentie dan wel goed in kaart gebracht? Worden verbaal sterke kinderen met de KIQT+ niet onderschat?

Om te onderzoeken of verbaal sterke kinderen onderschat worden als hun intelligentie onderzocht wordt met de KIQT+, is hier verder onderzoek naar gedaan. Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van de data van de normering van de KIQT+: ruim 700 kinderen met (een vermoeden van) (hoog)begaafdheid, die ook al eens eerder zijn getest met een andere IQ-test.

Samenstelling onderzoeksgroep

Om te beginnen is een deel van de kinderen als verbaal sterk aangemerkt. Kinderen werden als verbaal sterk aangemerkt als zij voldeden aan minimaal 1 van de onderstaande kenmerken:

• Het kind heeft op de RAKIT-2 op de verbale vlotheidsfactor (VVL) een score behaald die 17 of meer IQ punten boven de perceptuele redeneerfactor (PCR) ligt.*
• Het kind heeft op de RAKIT-2 op de verbale leerfactor (VBL) een score behaald die 17 of meer IQ punten boven de perceptuele redeneerfactor (PCR) ligt.*
• Het kind heeft op de WPPSI-III een Verbaal IQ (VIQ) score behaald die 17 of meer IQ punten boven de Performaal IQ (PIQ) score ligt.
• Het kind heeft op de WISC-III een Verbaal IQ (VIQ) score behaald die 17 of meer IQ punten boven de Performaal IQ (PIQ) score ligt.
• Het kind heeft op de WISC-V een Verbaal BegripsIndex (VBI) score behaald die 17 of meer IQ punten boven de NonVerbale Index (NVI) score ligt.

* Bij de RAKIT-2 zijn factorscores eerst omgerekend naar de IQ schaal met gemiddeld 100 en SD 15

Voor de grens van een verschil van 17 of meer IQ punten tussen de indexscores/factoren is gekozen om enerzijds alleen kinderen als verbaal sterk aan te merken die ook echt een flink verschil tussen de indexscores/factoren lieten zien, en anderzijds om voldoende kinderen als verbaal sterk aan te merken om goed onderzoek te kunnen verrichten.

Vervolgens is voor elk kind in de verbaal sterke groep gekeken of er een kind beschikbaar was dat niet werd aangemerkt als verbaal sterk, maar dat op dezelfde intelligentietest dezelfde Totaal IQ score heeft behaald. Voor een kind uit de verbaal sterke groep dat eerder op de WISC-V een Totaal IQ van 125 heeft behaald is dus een kind zonder verbaal sterk profiel gezocht wat ook op de WISC-V een Totaal IQ van exact 125 heeft behaald. Als er meerdere kinderen zonder verbaal sterk profiel op dezelfde intelligentietest dezelfde Totaal IQ score hadden behaald is dat kind gekozen dat in leeftijd het minst afweek van het verbaal sterke kind.

Op deze manier is dus een gekoppelde verbaal sterke – minder verbaal sterke groep samengesteld. Deze groep bevat 109 verbaal sterke kinderen, gekoppeld aan 109 verbaal minder sterke kinderen die dus op dezelfde intelligentietest dezelfde Totaal IQ score hebben behaald. In totaal bestaat de onderzoeksgroep dus uit 218 kinderen. De gemiddelde leeftijd is in beide groepen 8 jaar en 10 maanden. Ook op andere eigenschappen zoals geslacht, land, regio, opleidingsniveau van de ouders en migratieachtergrond lijken de groepen niet te verschillen.

Omdat de groepen exact dezelfde Totaal IQ-scores op de eerdere intelligentietest hebben behaald, kan worden verondersteld dat beide groepen even grote algemene cognitieve capaciteiten bezitten. Omdat de groepen ook zijn gekoppeld op welke intelligentietest zij eerder hebben gemaakt, kunnen eventuele scoreverschillen tussen verschillende intelligentietesten hier bovendien geen rol spelen.

Vervolgens is gekeken naar de scores van deze twee groepen op de KIQT+. Als de KIQT+ verbaal sterke kinderen zou onderschatten dan zouden de scores op de KIQT+ in de verbaal sterke groep (veel) lager moeten liggen dan in de minder verbaal sterke groep.

Resultaten

In de tabel is te zien dat de verbaal sterke groep op de KIQT+ een gemiddelde Totaal IQ score van 127.9 behaalt, de minder verbaal sterke groep behaalt een gemiddelde Totaal IQ score van 129.0. Met een verschil van ongeveer één IQ punt is dit verschil niet statistisch significant (gepaarde t-test, t(109) = -0.8, p = 0.43). Wel behalen de groepen een iets ander profiel op de subtest- en indexscores van de KIQT+. Zo behaalt de minder verbaal sterke groep bijvoorbeeld gemiddeld gezien een iets hogere score op de Visueel Ruimtelijke Index (t(109) = -2.46, p = 0.02). Echter is dit niet verwonderlijk: de groepen waren juist geselecteerd op hun verschillende intelligentieprofielen, met eenzelfde Totaal IQ score.

Aangezien de belangrijkste uitkomst van de KIQT+ (het Totaal IQ) niet significant verschilt tussen de verbaal sterke en de minder verbaal sterke groep, blijkt dat de KIQT+ verbaal sterke kinderen dus niet onderschat. Verbaal sterke kinderen behalen op de KIQT+ een Totaal IQ score die vergelijkbaar is met de Totaal IQ score die even intelligente kinderen zonder een verbaal sterk profiel behalen.

Deze resultaten komen overeen met de validiteitsonderzoeken die voor de KIQT+ al waren gedaan. In deze validiteitsonderzoeken wordt bijvoorbeeld naast een relatie met de CITO scores voor Rekenen/Wiskunde ook een relatie gevonden met de CITO scores voor Begrijpend Lezen, Spelling en Drie-Minuten-Toets. Ook hebben de scores op de KIQT+ een aanzienlijke relatie met de Verbaal Begrip Index (VBI) van de WISC-V en de Verbale Vlotheidsfactor (VVL) en de VerBale Leerfactor (VBL) van de RAKIT-2. Het Totaal IQ van de KIQT+ correleert zelfs hoger met het Verbaal IQ (VIQ) dan met het Performaal IQ (PIQ) van de WPPSI-III. 

Conclusie

Deze onderzoeksresultaten wijzen erop dat de KIQT+ de algemene intelligentie (de g-factor) meet, en niet slechts de non-verbale intelligentie. Ook bij verbaal sterke kinderen met (een vermoeden van) (hoog)begaafdheid is de KIQT+ dus goed in te zetten.